|
|
AMPHISBAENIA
|
ANURA
|
SAURIA
|
SERPENTES
|
TESTUDINATA
|
URODELA
|
|
|
|
Varanus griseus / Dev Kertenkele, Çöl Varanı / Desert Monitor
|
| Üst Familya | SAURIA |
|
| Familya | Varanidae |
| Alt Familya | |
| Kabile | |
| Alt Kabile | |
| Cins | Varanus |
| Alt Cins | |
| Tür (Bilimsel Adı) | griseus |
| Sistematikçi/Taksonomist | (DAUDIN, 1803) |
| Türkçe Adı | Dev Kertenkele, Çöl Varanı |
| İngilizce Adı | Desert Monitor |
| Alt Türleri: |
Varanus griseus griseus DAUDIN 1803
, Varanus griseus caspius EICHWALD 1831
, Varanus griseus koniecznyi MERTENS 1954
|
|
| Sinonimleri : |
Tupinambis griseus DAUDIN 1803: 352
, Varanus scincus MERREM 1820: 59
, Tupinambis arenarius GEOFFROY 1827: 123
, Varanus terrestris SCHINZ 1834: 94
, Varanus arenarius DUMÉRIL & BIBRON 1836: 471
, Psammosaurus terrestris RABL-RÜCKHARD 1881
, Varanus griseus BOULENGER 1885: 306 - Varanus griseus BOULENGER 1887: 407
, Psammosaurus arabicus HEMPRICH & EHRENBERG 1899
, Psammosaurus griseus SIXTA 1900Varanus (Psammosaurus) griseus MERTENS 1942
|
|
|
| Yayılma Alanı (Küresel) | Ortadoğu, Kuzey Afrika, Orta Asya, |
| Yayılma Alanı (Türkiye) | Güneydoğu Anadolu, |
| Besinleri | Kemirgenler, sürüngenler, kuşlar ve bunların yumurtaları temel besinlerini oluşturur, ayrıca kurbağa da yerler, özellikle yarular çekirge ve örümcekle de beslenir. |
| Habitat | Çöl ortamlar, Yarı çöl ortamlar, |
| Yükselti | 0-1300 m |
| Toplam vücut uzunluğu | 100-130 cm |
| Aktivasyon Zamanı | Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim, |
|
| Açıklama: | Sırt tarafı sarımsı-turuncumsu gri renktedir. sırt ve kuyruk üzerinde koyu renkli enine şeritler bulunur, bu şeritler vücudun lateralinde genellikle çatallanır, desenler özellikle yavru ve yarı erişkin bireylerde çok daha belirgindir, erişkin bireyler yaşlandıkça desenler belirsizleşir. Ventral açık renkli ve genellikle lekesizdir, Boyun kısımları vücuda oranla oldukça uzundur. Burun delikleri üst çenenin ön tarafında değil daha geride gözün hemen önündedir. Dilleri yılan dili gibi uzun ve çatallıdır. kuyruklarını kırbaç gibi kullanabilirler, kuyruk enine kesitte yuvarlaktır. gündüzleri aktiftirler, özellikle sabahın erken saatleri ve akşama doğru. Besinler çok çeşitlidir,kemirgenler, sürüngenler kulşar ve bunların yumurtalarıyla beslenirler, ayrıca kendi türünden bireyleri de sıkça yedikleri görülmüştür, yani kanibalizim vardır, yarular çekirge ve örümcek de yer. Dişi 10 ile 25 arası yumurta bırakır. hızlı koşucudurlar, ağaç ve çalılara tırmanabilirler ayrıca kazıcı özellikleri de vardır. Çöl ve yarı çöl ortamlarda yaşarlar. Ülkemizde Şanlıurfa - Ceylanpınar, Birecik ve Şırnak - Silopi'de çok sınırlı alanlarda yaşadıklarından dolayı şiddetle korunmaya ihtiyaçları vardır.
Koruma Statüsü: Least Concern (IUCN)
Popülasyon Eğilimi: Bilinmiyor
Kaynaklar:
1. Budak, A., Göçmen, B. (2008). Herpetoloji (Ders Kitabı). İkinci baskı. Ege Üniversitesi Yayınları. Fen Fakültesi Yayın No. 194.
2. Baran, I. and Atatür, M.K. 1998. Turkish herpetofauna (amphibians and reptiles). Republic of Turkey Ministry of Environment, Ankara.
3. Göçmen, B. (Unpubl. results; yayınlanmamış sonuçlar). Results of herpetologial trips (Herpetolojik seyahatlerin sonuçları).
4. http://reptile-database.reptarium.cz/species?genus=Varanus&species=griseus
5. Mozaffari, O. Draft Atlas of Reptiles of Iran.
|
|
| Tür Tanıtım Görselleri : |
|
|
| İlgili Kaynaklar: |
|
|
| Tür Sorumlusu: |
|
|
|
|
|
| Gözlem Fotoğrafları |
|
|
|
|
|
|
